Soms veegt een recensent een vertaler de mantel uit over een titel. Dat is niet terecht. De uitgever bepaalt de titel waaronder een vertaling verschijnt. Ook al is er over het algemeen wel overleg. Wat overigens geen garantie is dat de vertaler haar zin krijgt. Een jaar of tien geleden vertaalde ik Cabo de gata van de Duitse schrijver Eugen Ruge. Een mooie, toepasselijke titel die je zo kon overnemen. Cabo de gata is de naam van een natuurpark en een dorp in het uiterste zuidoosten van Andalusië. Letterlijk vertaald: Kaap van de kat. De hoofdpersoon woont er een poosje. Een kat speelt in het boek een belangrijke rol. En op het fraaie omslag van de Nederlandse uitgave staat een sluipende zwarte kat. Maar als titel koos de uitgever Nachtbus naar Andalusië. Ik herinner me hoe hoe ik me ertegen heb verzet. Tevergeefs. Overigens gebeurt het niet zo vaak dat je, zoals in dit geval, als vertaler geen seconde over de titel twijfelt. Dit jaar vertaalde ik een essayistische roman over de bioscoop, die volgens schrijfster Esther Kinsky steeds meer wordt verdrongen door het individuele kijken, het kijken van films op je eigen schermpje of scherm, een ontwikkeling die met de televisie is begonnen. De Duitse titel luidt Weiter Sehen. Televisiekijken heet in het Duits fernsehen. Fern betekent ver, de vergrotende trap is ferner en een synoniem daarvan is weiter. In de veelgelaagde Duitse titel kun je dus onder andere een aansporing zien om je niet tot tv kijken te beperken. Die laag gaat in het Nederlands verloren. Toch bleek Verder Kijken uiteindelijk de beste titel, omdat allerlei andere aspecten van de Duitse titel er wel in zitten. Uitgever en vertaler waren het in dit geval van meet af aan met elkaar eens.